Jeśli pokarm nie dostarcza niezbędnych ilości kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6, wówczas ciało nie domaga i szybko zaczyna sygnalizować swoje problemy. Szczególnie niebezpieczne są efekty niedoborów Omega-3, które przy współczesnej diecie zdarzają się powszechnie, upośledzając nasz poziom energii, siły i odporności psychicznej i fizycznej. W dłuższej perspektywie mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, np. zawału, udaru, cukrzycy, depresji, Alzheimera, czy raka.
Wprowadzenie
Ponieważ kwasy Omega-3 i Omega-6 korzystają z tych samych ścieżek enzymatycznych, gdy dostarczamy jeden z nich w za dużych ilościach, ograniczamy tym samym dostęp enzymów do drugiego kwasu. W efekcie, jedna z rodzin zdominuje procesy metaboliczne, a druga „wypadnie z gry”.
Dlatego w przypadku kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6,
nadmiar jednej „rodziny” najczęściej pociąga za sobą niedomiar drugiej.
Ponieważ każdy z nich wywiera odwrotny efekt (np. Omega-3 jest antyzapalne, a Omega-6 prozapalne), niedobór jednego z nich poważnie skomplikuje stan homeostazy organizmu. Dlatego ważna jest odpowiednia proporcja Omega-3 do Omega-6, o której możesz przeczytać tutaj.
Niedobory Omega-6 to dziś bardzo rzadki problem. Powszechne są natomiast niedobory Omega-3 mające przyczynę we współczesnej diecie, która nie tylko jest uboga w Omega-3 , ale i przeładowana Omega-6. Dlatego zacznę od niedoborów Omega-3 / nadmiarów Omega-6.
Niedobory Omega-3 / nadmiary Omega-6
Lista objawów związanych z niedoborem Omega-3 / nadmiarem Omega-6 w diecie jest bardzo długa.
Zacznę od najlżejszych sygnałów organizmu:
- niski poziom energii, zmęczenie psychiczne
- problemy z nauką i koncentracją, dysleksja
- osłabienie siły mięśniowej, zaburzenia mięśniowe, męczliwość mięśni
- zwiększona wrażliwość na ból i bolesność
- sztywność stawów
- zmiany w zachowaniu dzieci i dorosłych, np. nadpobudliwość ( w tym ADHD)
- niskie libido
- mrowienie / drętwienie kończyn (parestezje rąk i nóg)
- nadciśnienie
- problemy z włosami
- suchość oczu
- problemy skórne (sucha skóra, stany zapalne)
- zatrzymywanie wody, obrzęki i opuchlizny
- upośledzona koordynacja ruchowa
- zaburzenia gojenia ran (objaw wspólny z niedoborami Omega-6, bo obie rodziny kwasów są potrzebne do prawidłowego przeprowadzenia tego procesu)
W badaniach laboratoryjnych niedobory manifestują się m.in. przez:
- wysoki poziom trójglicerydów
- zaburzenia płytek krwi
- nadmiar fibrynogenu
- niski poziom hormonów płciowych (np. testosteronu, estrogenu)
- insulinooporność
- upośledzoną pracę tarczycy i nadnerczy
- upośledzony metabolizm
Gdy niedobory Omega-3 utrzymują się długo, wtedy mogą pojawić się objawy „ciężkiego kalibru”:
- opóźniony rozwój fizyczny i psychiczny u dzieci (w tym upośledzony rozwój mózgu)
- problemy z zajściem w ciążę i utrzymaniem ciąży
- niepłodność
- upośledzenie wzroku, w tym zespół suchego oka
- depresja
- zakrzepice
- zawały, zatory i udary
- schorzenia autoimmunologiczne (alergie, astmy, zespół nieszczelnego jelita), reumatoidalne zapalenie stawów)
- przewlekłe stany zapalne prowadzące do nowotworów, cukrzycy
- przewlekłe stany zapalne prowadzące do neurodegeneracji (Alzheimer, Parkinson, SM)
Aby zaradzić niedoborom Omega-3 nie wystarczy tylko je suplementować. Konieczne jest eliminowanie z diety nadmiaru Omega-6,
aby przywrócić zdrową proporcję Omega-3 do Omega-6.
Niedobory Omega-6 / nadmiary Omega-3
Jak już wspomniałam wcześniej ten rodzaj niedoborów zdarza się obecnie rzadko. Najczęściej dotyczy osób, które długotrwale suplementują Omega-3 przy jednoczesnym ograniczaniu Omega-6.
Objawem, który pierwszy zasygnalizuje niedobory Omega-6 będzie stan skóry, a dokładnie:
- podatność skóry na uszkodzenia przy najbardziej delikatnym otarciu,
- łuszczenie się skóry,
- świądowe zapalenie skóry,
- zaburzenia gojenia ran (objaw wspólny z niedoborami Omega-3, bo obie rodziny kwasów są potrzebne do prawidłowego przeprowadzenia tego procesu)
Oczywiście wymienione wyżej problemy skórne nie muszą być spowodowane niedoborem Omega-6. Dlatego, jeśli Twoja dieta jest typowa, czyli bogata w Omega-6, powodu powyższych objawów trzeba szukać, gdzie indziej, a nie w niedoborze Omega-6.
Aby zaradzić niedoborom Omega-6 także nie wystarczy tylko je suplementować. Konieczne jest eliminowanie z diety nadmiaru Omega-3,
aby przywrócić zdrową proporcję Omega-3 do Omega-6.