Jak jeść zdrowo – roślinna Super Szóstka i metoda 30 punktów

data publikacji:

ostatnia edycja:

Spożywanie 5 porcji warzyw i owoców dziennie jest powszechnie zalecane. Pisałam już, że 5 porcji warzyw i owoców dziennie może uratować życie minimum 30 tysięcy Polaków rocznie. Nie wszyscy jednak wiedzą, że najnowsze zalecenia naukowców brzmią „jedz minimum 30 różnych roślin tygodniowo”. A zatem te codzienne 5 porcji nie może opierać się na wciąż tych samych warzywach i owocach.

Minimum 30 różnych roślin tygodniowo

30 różnych roślin tygodniowo to sposób, aby jelita pracowały lepiej. Wykazano bowiem, że osoby, które każdego tygodnia jedzą co najmniej 30 różnych pokarmów roślinnych, mają zdrowszą florę jelitową niż osoby, które jedzą mniej niż 10 [1].

Dzieje się tak, ponieważ rośliny zawierają setki rozmaitych fitamin.

Fitaminy to unikalne substancje chemiczne, produkowane wyłącznie przez rośliny. Nazywane bywają tez fitochemikaliami lub fitozwiązkami.

Jak pokazują najnowsze badania fitaminy działają bezpośrednio antyrakowo, antyzawałowo, antydepresyjnie, antycukrzycowo itd. Co ważne, działają też na te choroby pośrednio poprzez regenerację mikrobiomu jelitowego (flory bakteryjnej).

Mikrobiom a fitaminy

Po co w raku, miażdżycy, cukrzycy, czy depresji zdrowsza flora bakteryjna?

Bo chora flora bakteryjna to ogromny problem zdrowotny, i w raku, i w miażdżycy, i w cukrzycy, i w depresji. Generalnie to ogromny problem w każdej chorobie.

Zauważył go już ojciec medycyny – Hipokrates – autor powiedzenia:

śmierć czai się w jelitach.

Współczesna nauka odkryła np., że bez zdrowej flory bakteryjnej, większość antychorobowych fitamin nie ma mocy!

Dzieje się tak dlatego, że to bakterie jelitowe czynią ze zjedzonych fitamin broń przeciw chorobom. I tym nowotworowym, i tym miazdżycowym, i tym neurodegeneracyjnym itd.

Dlatego w kazdej chorobie, nawet tej psychicznej, trzeba zadbać o jak najzdrowszą florę bakteryjną.

Najlepiej przez zjedzenie minimum 30-stu różnych roślin każdego tygodnia. Aby było łatwiej sprostać temu zadaniu, dietetycy stworzyli pojęcie Super Szóstka.

Super Szóstka

Super Szóstka to określenie sześciu grup, na które dietetycy podzielili pokarmy roślinne.

Są to: 

  1. owoce, 
  2. warzywa, 
  3. pełne ziarna zbóż, 
  4. rośliny strączkowe, 
  5. orzechy i nasiona
    oraz 
  6. zioła i przyprawy.

Naukowcy z Uniwersytetu w Bergen odkryli, że włączenie do diety pokarmów z każdej z tych sześciu grup może wydłużyć życie nawet o 10 zdrowych lat! [2]

Dlatego nazwano je Super Szóstką. 

Do Super Szóstki wliczają się tylko naturalne, pełnowartościowe pokarmy. Nie wliczają się produkty nienaturalne, czyli zubożone lub wysoko przetworzone produkty roślinne, np. biała mąka, biały ryż, wegańskie „sery”, soki z koncentratów itp

Tutaj znajdziesz opracowany przez nich internetowy kalkulator Food4HealthyLife pozwalający oszacować wpływ wyborów dietetycznych na długość życia. Możesz np. na własne oczy zobaczyć, ile miesięcy dłużej da się żyć zamieniając mięso na strączki.

Metoda 30 punktów dr Megan Rossi

Dr Megan Rossi jest dietetykiem i pracownikiem naukowym skupiającym się na zdrowiu jelit, od których zależy nie tylko trawienie pokarmów, ale także odporność i stan psychiczny. Aby poprawić funkcjonowanie organizmu opracowała metodę 30 punktów roślinnych, która pomaga wdrożyć postulaty naukowców z Bergen.

Aby sprostać temu wyzwaniu, dietetyczka Dr Megan Rossi [3] radzi, aby zliczać pokarmy roślinne następująco:

  • każde nowe w danym tygodniu warzywo, owoc, pełne zboże, strączek, orzech lub nasiono – 1 punkt
  • każde nowe w danym tygodniu zioło i przyprawa (w tym oelje, herbaty i czosnek) – 0,25 punktu
  • wywar warzywny – 0,5 punktu

Przy czym róznokolorowe odmiany liczą się jako nowy punkt

A zatem, jeśli zjesz w tygodniu nawet i 10 czerwonych papryk to liczą się one tylko za 1 punkt. Ale jeśli 11-sta papryka będzie żólta, doda Ci kolejny punkt.

Jeśli wypijesz w tygodniu 21 herbat rumiankowych, da Ci to tylko 0,25 punktu.

Ale jeśli wypijesz 7 herbat zielonych, 3 szałwiowe, 3 miętowe, 3 rumiankowe, 3 z owoców dzikiej róży i 2 z czystka, czyli w sumie 6  różnych rodzajów herbat, czyli 6 różnych pokarmów roślinnych w tygodniu, to uzbierasz 1,5 punktu.

Jeżeli co tydzień zjesz minimum 30 róznych pozycji z Super Szóstki Twoja flora bakteryjna rozkwitnie w ciągu kilku tygodni, a wraz z nią pojawi się więcej energii i więcej zdrowia 🙂

Zapoznaj się z Roślinną Super Szóstką w przykładach.

Autor: Alicja Krzywańska-Podermańska
Copyright: Primanatura Piotr Podermański 2006-

Bibliografia:

[1] McDonald D, Hyde E, Debelius JW, Morton JT, Gonzalez A, Ackermann G, Aksenov AA, Behsaz B, Brennan C, Chen Y, DeRight Goldasich L, Dorrestein PC, Dunn RR, Fahimipour AK, Gaffney J, Gilbert JA, Gogul G, Green JL, Hugenholtz P, Humphrey G, Huttenhower C, Jackson MA, Janssen S, Jeste DV, Jiang L, Kelley ST, Knights D, Kosciolek T, Ladau J, Leach J, Marotz C, Meleshko D, Melnik AV, Metcalf JL, Mohimani H, Montassier E, Navas-Molina J, Nguyen TT, Peddada S, Pevzner P, Pollard KS, Rahnavard G, Robbins-Pianka A, Sangwan N, Shorenstein J, Smarr L, Song SJ, Spector T, Swafford AD, Thackray VG, Thompson LR, Tripathi A, Vázquez-Baeza Y, Vrbanac A, Wischmeyer P, Wolfe E, Zhu Q; American Gut Consortium; Knight R. American Gut: an Open Platform for Citizen Science Microbiome Research. mSystems. 2018 May 15;3(3):e00031-18. doi: 10.1128/mSystems.00031-18. PMID: 29795809; PMCID: PMC5954204.

[2] Fadnes LT, ?kland JM, Haaland ?A, Johansson KA. Estimating impact of food choices on life expectancy: A modeling study. PLoS Med. 2022 Feb 8;19(2):e1003889. doi: 10.1371/journal.pmed.1003889. Erratum in: PLoS Med. 2022 Mar 25;19(3):e1003962. doi: 10.1371/journal.pmed.1003962. PMID: 35134067; PMCID: PMC8824353.

[3] Plant points: how to get 30 a week & why